AMERİKA'NIN TARIMSAL FİNANSMAN YAPISI NASIL ÇALIŞIYOR?

Amerika’nın Tarımsal Finansman Yapısı...

Tarım sektörü Amerika ekonomisi için hem global hem de yerel koşullardan etkilenmekte olan anahtar bir ekonomik güç. Tarım sektörünün önemli bir ayağını ise tarımsal işletmelere ve çiftçilere sağlanan krediler oluşturuyor. Tarım kredisi, üretim, pazarlama ve diğer çiftçilik faaliyetlerinde çiftliğin gelişmesinde oldukça önemli bir rol oynuyor. Amerika’daki tarımsal finans yapısını anlamak için öncelikle tarımsal kredi sistemini ve karşılaşılan zorlukları yakından inceleyelim.

ABD'de Tarımsal Kredi Sistemi

Amerika'da federal hükümetin çiftçilere kredi yardımı sağlaması uzun bir geçmişe sahip. Tarımsal kredi sistemi Amerikan ekonomisinin ve tüketicisinin iyilik hali için oldukça önemli olan bu sektörü desteklemek üzere kuruldu. 1916 yılında Amerikan çiftçilere kalıcı ve güvenilir bir kredi desteği sağlamak amacıyla kurulan sistemin kontrolü Congressional Agricultural Committee tarafından sağlanmakta. Sistem, genel yapısı ve mülkiyeti açısından oldukça özgün ve başarılı bir organizasyona sahip.

Kredi sistemi üç temel organizasyona dayanıyor:

a. The USDA Farm Service Agency (FSA)

b. The Farm Credit System (FCS)

c.Tarım sektörü için diğer kredi kaynakları (ticari bankalar, sigorta şirketleri, bireyler ve ticari kurumlar)

Sisteminin faydalanıcıları ise dört kategori altında gruplanıyor:

a.     Tam zamanlı çiftçiler (Varlıklarının %50 sinden fazlasını tarımdan elde edilen gelir ile oluşturan bireyler)

b.     Yarı zamanlı çiftçiler (Çiftlik sahibi olmasına karşın varlıklarının %50 den azını tarımdan elde edilen gelirden oluşturan bireyler)

c.      Tarımla ilgili işletmeler

d.     Kırsal ev sahipleri

2019 yılı verilerine göre The Farm Credit System (FCS) tüm ABD çiftlik işletme borçlarının yaklaşık % 40'ını finanse ediyor.

Tarım Ekonomisi ve Tarımsal Kredi Sisteminin Karşılaştığı Zorluklar

Amerikan tarımsal kredi sistemi her ne kadar başarılı bir organizasyona sahip olsa da günümüzde hem ülkenin tarım ekonomisinin hem de kredi sisteminin karşı karşıya olduğu güncel zorluklar da bulunuyor.

FCS (The Farm Credit System)’in 2017 raporundaki rakamlara göre, tarım sektöründe 2017 yılı net nakit gelirinin 2016'ya göre yüzde 3 artarak 96.9 milyar dolar olduğu görülüyor. Sektördeki bu büyümeye rağmen yine de, 2017'deki tarım ekonomisi, dört yıl öncekinden çok daha zayıftı. Bunun temel nedeni ise, küresel mahsullerinin tedariği büyürken, tahıl ve yağlı tohum pazarlarının zayıf kalmasıydı.

Geçtiğimiz sene tarım sektöründe Amerika’nın bir ihracatçı olarak karşılaştığı en önemli zorluklardan birinin büyük ticaret ortakları ile arasındaki ticari politikalarda yaşanan değişikliklerin olduğu gözlemleniyor. Aynı zamanda çalışma ve çevre politikaları tarımdaki işletme maliyetlerini etkilerken, ülkenin göç politikaları ise iş gücü mevcudiyetini ve maliyetlerini olumsuz yönde etkileyebiliyor. Sektörde karşılaşılan başlıca zorluklardan bir diğerinin ise tarım arazisi değerlerinden kaynaklandığı görülüyor.

Son yıllarda üreticilerin birçoğunun düşük veya negatif karlar elde erittiği gözlemleniyor. Bunun nedeni ise fiyatların düşük seyretmesine karşın arazi kiralama maliyetleri de dahil olmak üzere üretim maliyetlerinin önemli ölçüde bir düşüş göstermemesi olarak görülüyor.

Detaylar için kaynak:

https://www.fca.gov/template-fca/about/2017AnnualReport.pdf

https://fas.org/sgp/crs/misc/RS21977.pdf

https://www.farmcreditfunding.com/ffcb_live/current/InvestorPresentation.pdf

Gunes, E., & Movassaghi, H. (2017). Comparative Analysis of Agricultural Credit System and Organization in Selected Countries. International Journal of Applied Agricultural Sciences, 3(5), 123-135.

Onur Terzi
Yüksek Ziraat Mühendisi