FAO: KÜRESEL GIDA FİYATLARI ZORLU HAVA ŞARTLARI YÜZÜNDEN ARTIŞ GÖSTERDİ

FAO Basın Bülteni...

Gıda fiyatları mısır için zayıf olan görünümde yükseldi.

Peynir, domuz eti ve mısır fiyatları; şeker, palm yağı ve sığır etinde olduğu gibi artış gösterdi.

Ermenistan'da Lori peyniri yapmak. Fotoğraf: © FAO / Karen Minasyan

6 Haziran 2019, Roma, İtalya - Küresel gıda fiyatları zorlu hava şartları sebebiyle artan peynir ve mısır fiyatlarının da desteğiyle, Mayıs ayında art arda beşinci kez yükseliş gösterdi.

Gıda ürünleri sepetinin uluslararası fiyatlardaki aylık değişimlerinin göstergesi olan FAO Gıda Fiyat Endeksi, Mayıs ayında, bir önceki aydan yüzde 1.2 artışla, Mayıs 2018 dönemine göre hâlâ yüzde 1.9 aşağıda kalarak 172.4 puan ortalamasında seyretti.

FAO Süt Fiyatı Endeksi Nisan ayından itibaren yaklaşık beş yıllık yükselişe ulaşarak, yüzde 5.2 artış gösterdi. Peynir fiyatları merkezli yükseliş, Okyanusya’daki kuraklık kaynaklı kısıtlı ihracat durumu güçlü küresel ithalat talebi yansıtmış oldu.

FAO Tahıl Fiyat Endeksi, yaygın sel ve yağmurlar sebebiyle mahsul ekiminin kaydedilen en ağır hızda gerçekleştiği Amerika Birleşik Devletleri’ndeki üretim beklentilerinin düşüşe cevap olarak mısır fiyat kotasyonlarındaki ani dalgalanma ile yüzde 1.4’e ulaştı. Pirinç fiyatları genelde sabit kalsa da buğday fiyatları düşüş gösterdi.

FAO Şeker Endeksi, dünyadaki en büyük üretici Hindistan’daki artan ürün beklentilerinin, Brezilya’daki yıllık üretimde raporlanan yüzde 17’lik düşüşe ağır basmasıyla bu ay yüzde 3.2 geriledi. Biyoyakıt üretiminde kullanılan şeker kamışına olan talebin azalmasına da sebep olan zayıflayan uluslararası enerji fiyatları, şeker fiyatlarını da ayrıca olumsuz etkiledi.

FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi palm yağı değerlerinin önde gelen ihracat ülkelerinin geniş envanter seviyelerine bağlı olarak yüzde 1.1 geriledi. Soya, ayçiçeği ve kolza yağı fiyatları mütevazı bir yükseliş gösterdi.

FAO Et Fiyat Endeksi Mayıs ayında Afrika Domuz Ateşi’nin üretimin büyük kısmını yok ettiği Doğu Asya’dan gelen güçlü ithalat talebi ve domuz eti fiyatı kotasyonlarının yükselmeye devam etmesiyle az da olsa artış gösterdi. Büyükbaş et fiyatları küresel ihracat taleplerindeki artışı yansıtarak Nisan ayındaki yükselişle rahatladı.

Mısır için belirsiz görünüm

Aynı zamanda bugün yayınlanan Tahıl Arz ve Talep Özeti'nde FAO’nun küresel tahıl üretimi ile ilgili son beklentisi geçen yıldan yüzde 1.2 artışla 2 685 milyon tona ulaşacağını öngörüyor. Bu rakam geçen yıl küresel tahıl üretiminin yüzde 2.7 artış göstereceği düşünülen Mayıs ayı için yapılan tahmine göre keskin bir düşüş göstermekte.

Küresel pirinç üretimi geçen yılki rekor seviyeye yakın kalırken bir önceki yılın aynı dönemine göre küresel tahım üretimindeki yükseliş, buğday ve arpa üretimindeki büyümeleri yansıtmaktadır. Ancak dünya çapındaki mısır üretiminin, zorlayıcı hava koşulları nedeniyle ABD’deki ekiminin hızla azalmasıyla, önceki yıla göre yüzde 10 daralan düşüşü göstermektedir.

Önümüzdeki yıl küresel tahıl kullanımının, Mayıs beklentisinden biraz aşağıda olup hala 2018/19 için yüzde 1 artışla, 2 707 milyon tona ulaşması öngörülmektedir. Küresel pirinç kullanımı, buğdayın yüzde 1.2 artış gösterip 755 milyon tona ulaşması beklenirken, yüzde 1.4 yıllık yükseliş ile 518 milyon tona ulaşması beklenmektedir.

Üretim ve kullanıma ait yeni tahminlere dayanarak, yeni sezonda küresel tahıl stokları yüzde 3 düşüş göstererek son dört yılın en düşüğü olan 830 milyon tona inebilir. Tahmini düşüş küresel tahıl kullanılacak stoğu oranının yüzde 30 altına inerek göreceli olarak rahat bir talep seviyesini işaret etmektedir.

Buğdaydaki küresel ticaret beklentisinin, önceki yıl tahmin edilen seviyeden yüzde 1.4 artış ve Afrika, Asya’daki çeşitli ülkelerin güçlü ithalat taleplerinin ve Karadeniz Bölgesi ile Avrupa Birliği’nin geniş ihracat beklentileri ile de birleşerek 414 milyon tona yükselmesi beklenmektedir.